Tokoh guru pondok akhir abad ke-19 dan awal
abad ke-20 yang seangkatan dengan Tok Mesir, Tok Ayah Kerasak, Hj. Nik
Mat Dagu dan Hj. Ismail Pengkalan Paung, rakan akrab Hj. Abdul Latiff
Jalaluddin (Bilal Masjid Kota Bharu).
Nama penuhnya ialah Hj. Abdul Malik bin Hasan,
lahir di Kg. Sungai Pinang, Tumpat sekitar 1834 dari kalangan keluarga yang
sangat miskin. Menuntut ilmu di Patani dan kota suci Mekah selama 14
tahun. Beliau masyhur alim al-Quran dan kitab jawi..
Selain mengajar al-Quran dan kitab jawi, beliau
banyak terlibat dalam usaha membanteras amalan khurafat dan syirik, termasuk
memuja kubur serta amalan ilmu sihir.
Di peringkat negeri pula, beliau turut
tersenarai dalam panel ulama’ yang dijadikan pakarrujuk oleh Sultan Mansur
Ahmad (dekad 1890-an) dalam menguatkuasakan undang-undang Islam seperti hukuman
hudud kepada pencuri dan pembunuh (diarak keliling Pekan), hukuman ta’zir
kepada orang yang tidak berpuasa dan tidak menutup aurat (dilumur belaking).
Kebanyakan murid-murid Tuan Guru Hj. Abdul
Malek di berkati Allah dengan ilmu mereka serta berjaya melahirkan
barisan pendidik pelapis pada zaman masing-masing.
Antara murid-murid kenamaannya ialah Tok Jerulong@
Hj. Mohd. Said Muhammad, Hj. Samat Hasan Padang Chenok, Hj. Che Mat Taib
PasirPekan Hilir, Hj. Ismail Musa Temangan, Hj. Wan Abdullah Kg. Chap/
Sg. Pinang, Wan Hj. Khatib Bemban /Binjai, Tok Kedah@Hj. Idris Penggawa
Kangkong, Hj. Mahmood Ali (Imam Kangkong), Hj. Mohd Akib Ismail Kg. Kelar, Hj.
Daud Saamah (bapa kepada Hj. Tuan Guru Hj. Saad Kangkong), Tuan Guru Hj. Ali
Pulau Pisang, Tuan Guru Hj. Abdullah Senik (pengasas Pondok Padang di Pasir
Mas), Tuan Guru Hj. Wan Ahmad Abdul Halim (pengasas Pondok Padang
Jelapang), Tuan Guru Hj. Abdul Rahman Osman (pengasas Pondok Selehong), Tuan
Guru Hj. Yusoff Abdul Rahman (pengasas Pondok Pulau Ubi), hj. Ibrahim Tok Raja
(Mufti Kerajaan Kelantan) dan Hj. Seman Sering (kemudian lebih terkenal dengan
nama Sheikh Osman Jalluddin al-Kalantani)
Datuk kepada Dato’ Dr Nik Safiah Karim (Profesor
Adjung di Universiti Malaya) ini kembali ke rahmatullah di Sg. Pinang
pada malam Rabu 11/12 Ramadhan 1353 bersamaan 18 Disember 1934.
Sumber : Akhbar Malaysia, Other website
By Abu Bakar Ahmad Mansor
S.Kom.I, CH,CHt,NNLP, M.SHOT
S.Kom.I, CH,CHt,NNLP, M.SHOT
